Azərbaycan Respublikası Prezidenti 16 may 2023-cü il tarixində “Azərbaycan Respublikasının Miqrasiya Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununu imzalamışdır.
Miqrasiya Məcəlləsinə edilmiş yeni dəyişikliyə əsasən Azərbaycan Respublikası ərazisində müvəqqəti yaşama icazəsinin əldə edilməsi üçün əsas olan halların sırasına yeni hal əlavə edilmişdir. Belə ki, nominal dəyəri azı 100.000 manat olan dövlət qiymətli kağızlarına və ya eyni həcmdə paylarının (səhmlərinin) 51 və daha artıq faizi dövlətə məxsus olan hüquqi şəxslərin investisiya qiymətli kağızlarına malik olan əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər ölkə ərazisində müvəqqəti yaşamaq üçün icazənin alınması məqsədilə müraciət edə biləcəklər.
Qanuna edilmiş yeni dəyişikliklə həmçinin Miqrasiya Məcəlləsinin 45.1.6-1-ci maddəsinə əsasən müvəqqəti yaşama icazələri əldə etmək üçün şərtlər yenidən müəyyən edilmişdir. Belə ki, dəyişikliklərdən öncə əcnəbi Azərbaycan Respublikasında təsis edilmiş və təsisçisi və ya təsisçilərdən ən azı biri xarici hüquqi və ya fiziki şəxs olan hüquqi şəxsin rəhbəri və onun müavini vəzifəsini tutduqda ölkə ərazisində müvəqqəti yaşamaq üçün icazənin alınması məqsədilə müraciət edə bilərdisə, yeni qanun qüvvəyə mindikdən sonra Azərbaycanda təsis edilmiş və ödənilmiş nizamnamə kapitalı İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmiş miqdardan az olmayan xarici investisiyalı hüquqi şəxsin rəhbəri və ya həmin hüquqi şəxsin paylarının (səhmlərinin) azı 51 faizinə sahib olan təsisçisi müvəqqəti yaşamaq icazəsinin alınması üçün müraciət edə bilər.
Miqrasiya Məcəlləsinin 45.1.7-ci maddəsinə əsasən (sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olma) müvəqqəti yaşama icazəsinin əldə edilməsi üçün yeni güzəştlər müəyyən edilir. Dəyişiklikdən öncəki şərtlərə əsasən sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan əcnəbi müvəqqəti yaşama icazəsi əldə etmək üçün işçilərinin azı 80%-i Azərbaycan vətəndaşı olmaqla azı 5 (və ya natamam iş şəraitində 10) nəfər ilə əmək müqaviləsi bağlamalı (işə götürməli) idi. Dəyişiklikdən sonra işçilərin azı 80%-i Azərbaycan vətəndaşları ilə yanaşı, həm də daimi yaşama icazəsi olan, Azərbaycan vətəndaşı ilə nikahda olan, himayəsində 18 yaşına çatmamış və ya orqanizmin funksiyalarının 81-100% pozulmasına görə əlilliyi müəyyən edilmiş Azərbaycan vətəndaşı olan, sığınacaq axtaran, insan alverindən zərər çəkmiş hesab edilən və ya cinayət təqibi orqanlarına yardım göstərən əcnəbilər də ola bilər.
Qeyd edək ki, Miqrasiya Məcəlləsinin həm 45.1.6-1ci maddəsi (hüquqi şəxslərin təsisçi və ya rəhbərinin müvəqqəti yaşama icazəsi almaq hüququ), həm də 45.1.-ci maddəsi (sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslərin minimal sayda işçisi olduğu halda müvəqqəti yaşamaq icazəsinin verilməsi) ilə müəyyən edilmiş əsaslarla azı 1 il Azərbaycanda yaşamış əcnəbi və ya vətəndaşlığı olmayan şəxsə müvəqqəti yaşama icazəsinin alınması verilməsi (müddətin uzadılması) üçün həmin hallar o vaxt əsas hesab edilir ki, onların dövriyyəsi müəyyən edilmiş həddən aşağı olmasın.
Dəyişikliklərə əsasən Azərbaycan ərazisində daimi yaşama icazəsinin əldə edilməsi üçün bir sıra əsaslara yenidən baxılmışdır. Belə ki, daimi yaşama icazəsinə müraciət etməyə hüquq verən daşınmaz əmlakın və banklarda pul vəsaitinin dəyəri (məbləği) 200.000 manat müəyyən edilir, müvəqqəti yaşama icazəsinə müraciət etməyə hüquq verən müvafiq əsaslar üzrə məbləğlər isə dəyişmədən qalır (100.000 manat). Həmçinin nominal dəyəri azı 200.000 manat olan dövlət qiymətli kağızlarına və ya eyni həcmdə paylarının (səhmlərinin) 51 və daha artıq faizi dövlətə məxsus olan hüquqi şəxslərin investisiya qiymətli kağızlarına malik olan əcnəbilər və ödənilmiş nizamnamə kapitalı İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmiş miqdardan az olmayan xarici investisiyalı hüquqi şəxsin rəhbəri və paylarının (səhmlərinin) azı 51 faizinə sahib təsisçisi (xarici investisiyalı hüquqi şəxsin dövriyyəsi İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən müəyyən edilmiş həcmdə olmalıdır) daimi yaşamaq icazəsinin əldə edilməsi üçün müraciət edə biləcəklər. Nizamnamə kapitalının miqdarı və dövriyyə həcminə dair tələblər qeyri-kommersiya hüquqi şəxslərinə şamil olunmur.
Həmçinin daimi yaşama icazəsinə müraciət etməyə hüquq verən yaxın qohumların dairəsi yenidən müəyyən edilmişdir (ata, ana, ər (arvad), övlad, bacı və ya qardaş). Müvəqqəti yaşama icazəsinə müraciət etməyə hüquq verən yaxın qohumların dairəsində isə heç bir dəyişiklik edilməmişdir.
Daimi yaşama icazəsinin alınması zamanı əsasların dəyişdirilməsi (bir əsasdan digər əsasa keçid) və daimi yaşama icazəsinin alınmasına əsas olan hallar aradan qalxdıqda, icazənin ləğvi mexanizmi əcnəbilərin maraqlarına uyğun olaraq təkmilləşdirilmişdir. Dəyişikliklərdən öncə bir əsasla daimi yaşama icazəsi almaq üçün həmin əsas üzrə azı 2 il fasiləsiz müvəqqəti yaşama icazəsi əsasında ölkədə yaşamaq tələb olunurdu. Dəyişikliklərlə əcnəbi müvafiq əsasla (yaxın qohumluq, investisiya və s.) 2 il fasiləsiz ölkədə yaşadıqdan sonra digər bir müvafiq əsasla daimi yaşama icazəsinin alınması üçün müraciət edə biləcək. Nümunə üçün, əcnəbi daşınmaz əmlakı olması əsası ilə müvəqqəti yaşama icazəsi əsasında 2 il fasiləsiz ölkədə yaşayır, ancaq daimi yaşama icazəsinə bacısı və ya qardaşının Azərbaycan vətəndaşı olması əsası ilə müraciət edir. Bu qaydadan istisna ancaq 3 əsas üzrə (xarici hüquqi şəxsin filial və ya nümayəndəliyinin rəhbər və ya rəhbər müavini vəzifəsini tutmaq, xarici investisiyalı hüquqi şəxsin rəhbəri və ya 51% paya malik təsisçisi olma, sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olma) nəzərdə tutulmuşdur. Bu əsaslar üzrə daimi yaşama icazəsi almaq üçün həmin əsaslarla 2 il fasiləsiz müvəqqəti yaşama tələbi qalır. Həmçinin dəyişikliklərdən öncə daimi yaşama icazəsinin alınmasına əsas verən hal aradan qalxdıqda (nümunə üçün, nikaha xitam verildikdə), bu icazənin ləğvi nəzərdə tutulurdu. Dəyişikliklərlə müvafiq əsas aradan qalxdıqda, digər bir əsasın olub-olmaması yoxlanılacaq, əgər digər əsas varsa, yaşama icazəsi ləğv olunmayacaq.
Qeyd edilməlidir ki, qanun qüvvəyə mindiyi günədək daimi yaşama icazəsi əldə etmiş şəxslər eyni şərtlərlə bu icazələrini uzada biləcəklər.
Miqrasiya ilə bağlı hər hansı sualınız yaranarsa, bizimlə aşağıdakılar vasitəsi ilə əlaqə saxlaya bilərsiniz:
[email protected] ; +994502898973.